Menningarsumarið á Austurlandi
Það er ekki bara miðnætursólin, hærra hitastig og tækifærið til að komast út og gleyma sér í náttúrunni heldur er sumarið líka árstíð hátíða og menningar á Austurlandi!
Þegar sumarfríin hefjast viljum við gjarnan hittast og gera okkur glaðan dag. Það eru alltaf nægar ástæður til að hitta vini og fjölskyldu en fyrir austan eru þessar ástæður m.a. tónlist, menning og matur. Söfnin okkar og menningarmiðstöðvar eru þess vegna opin upp á gátt á sumrin.
Hér að neðan geturðu fræðst um helstu menningarviðburði sem verða á dagskrá menningarsumarsins á Austurlandi. Athugaðu samt að þetta er fyrir utan stórfenglegar gönguleiðir, lundabyggðir, myndræn gljúfur, magnaða fossa og allt annað sem náttúran á Austurlandi hefur upp á að bjóða á sumrin þegar allt er í blóma!
Það eru ótal ástæður til að ferðast austur á sumrin! Við lofum að taka vel á móti þér!
Hátíðir á sumrin
Settu þessar í dagatalið:
21. júní – Sumarsólstöður
Lengsti dagur ársins. Á þessum degi er sólarupprás á Egilsstöðum klukkan 01:46 og sólsetur er 22 klukkustundum síðar eða klukkan 12:10. Jafnvel þegar sólin hefur sest (þessar tvær klukkustundir) situr hún rétt fyrir neðan sjóndeildarhringinn og gefur nóg af náttúrulegu ljósi. Þú getur skoðað sólarupprásar- og sólarlagstíma, og lengd daga, fyrir Egilsstaði og hvaða áfangastað sem er á netinu á timeanddate.com.
Hallormsstaðaskógur. Ljósmynd: Gunnar Freyr Gunnarsson | @icelandic_explorer
24 júní – Skógardagurinn mikli í Hallormsstaðaskógi
Á þessum degi heiðrum við stærsta skóg landsins, Hallormsstaðaskógi. Skógardagurinn mikli haldin á flötinni í Mörkinni á Hallormsstað. Á þessum degi er boðið upp á ýmsa afþreyingu fyrir fjölskylduna, skógarhlaup (styttri og lengri vegalengdir). Þá má nefna líka landsmótið í skógarhöggi, grillveislu, tónlist og dans!
Frá síðari hluta 19. aldar til ársins 1935 var Fáskrúðsfjörður aðalmiðstöð franskra sjómanna við austurströnd Íslands. Í dag er þessi arfleifð bæjarins lofsungin með vegskiltum á frönsku og alveg einstöku safni sem sýnir þetta tímabil með lifandi hætti og hátíð með frönsku þema í lok júlí, hátíð sem ber heitið Franskir dagar.
9.- 16. Júlí – LungA, Seyðisfjörður
Listahátíðin LungA var haldin í fyrsta skipti árið 2000. Síðan hefur hátíðin vaxið og dafnað. Á hátíðinni er listum og menningu fagnað með námskeiðum, fyrirlestrum og fleiri viðburðum. Hátíðn endar með uppskeruhelgi, sýningum og tónleikum.
26.– 30. júlí – Franskir dagar á Fáskrúðsfirði
Frá síðari hluta 19. aldar til ársins 1935 var Fáskrúðsfjörður aðalmiðstöð franskra sjómanna við austurströnd Íslands. Í dag er þessi arfleifð bæjarins lofsungin með vegskiltum á frönsku og alveg einstöku safni sem sýnir þetta tímabil með lifandi hætti og hátíð með frönsku þema í lok júlí, hátíð sem ber heitið Franskir dagar.
29. júlí – Bræðslan á Borgarfirði eystri
Þessa ástsælu tónlistarhátíð er að finna á Borgarfirði eystri. Hún sló strax í gegn hjá ferðalöngum sem halda austur á bóginn enda boðið upp á frábæra tónlist og umgjörðin einstök því tónleikarnir fara fram í gamalli síldarbræðslu. Í vikunni fyrir hátíðina er svo tónleikaröð í Fjarðaborg, félagsheimili Borgarfjarðar eystri, og stemmningin þar litlu minni en á Bræðslunni sjálfri.
3. – 7. ágúst – Neistaflug
Í ár fagnar fjölskylduhátíðin Neistaflug í Neskaupstað þrjátíu ára afmæli og af því tilefni verður allt kapp lagt á að halda ógleymanlega veislu um verslunarmannahelgina þar sem heimamenn og gestir geta skemmt sér saman. Tónlist spilar stórt hlutverk í hátíðarhöldunum enda er Neskaupstaður mikill tónlistarbær. Langi Seli og skuggarnir verða á svæðinu, hljómsveitin FLOTT og ýmsir fleiri.
Nóg af tónleikum
Fyrir utan tónlistina á sumarhátíðunum sem hér hefur verið minnst á eru hér nokkrar tónleikaraðir til við hvetjum alla gesti okkar til að kynna sér:
KK verður með tónleika í Beituskúrnum á Neskaupstað 29 og 30 júní!
Tónlistarmiðstöð Austurlands í Eskifjarðarkirkju hefur líka upp á ýmislegt spennandi að bjóða í sumar. Trónir þar efst tónleikar sem bera heitið „Songs from the Lands of Fire & Iceland: An Evening of Nordic Song“ sem haldnir verða 15. júlí og á efnisskránni verða norræn sönglög.
Við mælum með því að þú spyrjist einfaldlega fyrir á kaffihúsinu, gistihúsinu, sundlauginni eða, skoðir samfélagsmiðla, heimasíður sveitarfélaga og VisitAusturland. Það er aldrei að vita hvað þú rekur augun í!
Menningarmiðstöðvar og sýningar
Það er fyrirhafnarinnar virði að athuga hvað menningarmiðstöðvarnar á hverjum stað bjóða upp á yfir sumartímann. Það gætu verið myndlistarsýningar, tónleikar, leiksýningar fyrir utan matinn, kaffið og andrúmsloftið sem þær bjóða upp á. Það margborgar sig að skoða Facebook-síður menningarmiðstöðvanna en þar má finna uppfærðar upplýsingar um það helsta sem er á dagskránni.
Langabúð á Djúpavogi er elsta bygging Djúpavogs (byggð árið 1790). Í dag er hún einn af hornsteinum bæjarfélagsins og þar má finna höggmyndir, minjasafn og notalegt kaffihús. Í Löngubúð eru haldnir viðburðir allt árið; tónleikar, Pup Quiz, upplestrar úr bókum og ýmis konar menningaruppákomur.
The Arctic Creatures revisited. Sumarsýning Skaftfells á Seyðisfirði. Ljósmnyd: Pari Stave.
Í Skaftfelli - Listamiðstöð Austurlands á Seyðisfirði er sumarsýningi the The Arctic Creatures Revisited opin frá 6. maí til 20. ágúst. Þar eru til sýnis ljósmyndir og höggmyndir eftir þrjá listamenn sem saman kalla sig The Arctic Creatures. Saman fara þeir árlega úr borginni og kynna sér íslensku víðernin. Þeir hafa bakgrunn úr pönki og gjörningalist og kannski þess vegna tekst þeim að nýta sér hið óvænta til hins ýtrasta! Allt sem rekur á land er mögulegt hráefni til listsköpunar. Hægt er að kynna sér verkin þeirra á netinu.
Á neðri hæð Skaftfells er svo notalegur og svolítið „artí“ bistró sem býður upp á spennandi matargerð þar sem tekið er mið af árstíðunum og þess sem þær hafa upp á að bjóða. Á sumrin er síðan oft tónlist þegar líður á kvöldið, ýmist lifandi flutningur eða í boði plötusnúðar.
Skaftfell Bistro. Ljósmynd: Michael Novotny.
Skriðuklaustur í Fljótsdal Það er alltaf þess virði að heimsækja hið „fótógeníska“ Skriðuklaustur. Þar má finna safn tileinkað Gunnari Gunnarssyni rithöfundi (1889-1975), rústir 16. aldar klausturs, sýningar og uppákomur. Í Skriðuklaustri er líka þekkt kaffihús sem býður upp á hlaðborð, dýrindis kökur og ljúfflengur matur, með staðbundnu yfirbragði!
Sláturhúsið á Egilsstöðum Menningarmiðstöð Fljótsdalshéraðs gengur daglega undir nafninu Sláturhúsið þar sem hún er einmitt til húsa. Þar starfa listamenn, innblásnir af innviðum hússins, og skapa, deila, kenna og lífga þannig upp samfélagið sitt. Sviðslistir eru megináherslan en í Sláturhúsinu er reglulega annars konar viðburðir s.s. myndlistarsýningar og leiksýningar.
Hápunktur sumarsins er sýningin Remember the future með verkum eftir þrjá norska listamenn sem nota mismunandi tækni og efnivið. Á sýningunni mætir listin lönguninni til að viðhalda gömlum hefðum, þekkingu og handverki sem flust hefur á milli kynslóða í aldanna rás.
Nágranni Sláturhússins er Tehúsið sem er farfuglaheimili en líka vinalegur kaffibar og tónleikastaður.
Gallerí Þórsmörk í Neskaupstað er í sögufrægu húsi á Austurlandi. Þetta er nýjasti sýningarsalurinn í landshlutanum og þarna verður hægt að ganga að áhugaverðum sýningum í allt sumar. 10. júní opnar Páll Ívan frá Eiðum myndlistarsýningu í salnum.
Söfn og sýningar
Söfnin á Austurlandi sýna sögu og náttúru svæðisins auk þess að vera vitnisburður um sköpunarkraft fólks sem hefur fundið innblástur í landshlutanum.
Það er tilvalið að heimsækja söfnin á milli atriða í ferðalaginu um Austurland. Á þeim er hægt að öðlast dýpri skilning á lífinu fyrir austan og kafa ofan í liðna tíð.
Bustarfell. Ljósmynd: Jessica Auer
Bustarfell við Vopnafjörð – Inni í fallegu bæjarhúsunum við Bustarfell er frábært safn þar sem hægt er að fræðast um hvernig Ísland varð að nútímasamfélagi með allri þeirri tækni sem einkennir það í dag.
Minjasafn Austurlands á Egilsstöðum – Í Minjasafninu er ætíð tvær fastar sýningar í gangi: Önnur fjallar um sögu hreindýra á Austurlandi og í hinni er gamalt sveitaheimili til sýnis og tilgangurinn að varpa ljósi á lifnaðarhætti fyrri tíma þar sem hvert heimili þurfti að vera sjálfbært með helstu nauðsynjar.
Franska safnið á Fáskrúðsfirði – Á þessu glæsilega safni má kynna sér magnaða sögu franskra sjómanna við Íslandsstrendur.
Sjóminjasafn Austurlands, Eskifirði. Ljósmynd: Pétur Sörensson
Sjóminjasafn Austurlands á Eskifirði gerir hafinu og þýðingu þess fyrir landshlutann góð skil. Bátar og skip hafa alltaf skipt Íslendinga máli, við höfum notað þau til fiskveiða, verslunar og viðskipta og auðvitað til að ferðast. Ef þú vilt skilja betur tengsl Austurlands við sjóinn er heimsókn á safnið nauðsynleg!
Steinasafn Petru, Stöðvarfirði. Ljósmynd: Jessica Auer
Steinasafn Petru á Stöðvarfirði – Gleymið ykkur í glitrandi safni jarðfræðilegra gimsteina sem heimakonan Petra Sveinsdóttir safnaði á langri ævi sinni.
Safnahúsið í Neskaupstað – Þrjú söfn á einum stað! Í safnahúsinu finnur þú náttúrugripasafn, sjóminja- og smiðjusafn og listaverkasafn Tryggva Ólafssonar málara.
Snæfellsstofa, Fljótsdal. Ljósmynd: Gunnar Freyr Gunnarsson | @icelandic_explorer
Gestastofa Snæfellsstofu – Upplýsingamiðstöð um austursvæði hins stóra og merka Vatnajökulsþjóðgarðs. Þarna má finna fróðlegar og skemmtilegar sýningar sem varpa ljósi á gróður- og dýralíf þjóðgarðsins.
Tækniminjasafn Austurlands á Seyðisfirði. Það gengur vel að byggja safnið upp eftir skriðuföllin í desember 2020. Í sumar verður sýning í og við gamla verkstæðið þar sem þemað er „umbreyting“ eðli málsins samkvæmt og opnar hún þann 17. júní.
Óbyggðasetur Íslands – Innst í fallegum dal finnurðu þennan einstaka viðkomustað. Þarna má gista og prófa alla skapaða hluti. Njóttu íslenskrar fortíðar með lifandi hætti og sökktu þér í sögur Íslendinga á hjara veraldar!
Innsýn í fortíðina
Lindarbakki á Borgarfirði eystri – Þetta litla torfhús er frá 1899 en hlutar þess voru endurbyggðir upp úr 1930. Húsið er vinsælt myndefni ferðamanna enda grasi vaxið þakið og rauðir útveggirnir afar myndrænir. Inni er notalegt og tilvalið að gripa tækifærið og heimsækja fyrri tíð. Ómissandi viðkomustaður á Borgarfirði eystri!
Lindarbakki. Ljósmynd: Gunnar Freyr Gunnarsson | @icelandic_explorer
Randulffssjóhús á Eskifirði – Veiðiskúrarnir sem liggja við strandlengju Eskifjarðar eru einstaklega sjarmerandi. Þeir eru flestir enn í notkun en á sumrin opnar Randulffssjóhús sem veitingastaður og safn. Njóttu þess að borða ferskan fisk í andrúmslofti fortíðarinnar.
Sænautasel – Dreifbýlislegra verður það ekki á Austurlandi! Gamla Ísland finnur þú í Sænautaseli, þangað skaltu kíkja í heimsókn, gæða þér á pönnukökum og kaffi í torfbyggingingunni. Nú eða tjalda við vatnið í kyrrlátri náttúrunni. Snænautasel er á veginum F907 sem er nær alltaf er greiðfær á sumrin venjulegum ökutækjum
Frekari upplýsingar um áhugaverða viðburði og uppákomur á Austurlandi má finna á viðburðadagatalinu okkar og í Austurlands appinu.
Höfundur: Carolyn Bain
Íslensk þýðing: Jón Knútur Ásmundsson